Communicatie
Als trainer communiceer je uiteraard met je pupillen. Dit doe je niet alleen verbaal, maar ook je houding en opstelling hebben een grote invloed op hoe je verhaal overkomt. Door kritisch te kijken naar de manier waarop je met sporters communiceert, kun je hierin dingen aanpassen en zo efficiënter communiceren.
Het succes van elke coach, op elk niveau van sport, is bepaald door zijn of haar vaardigheden om effectief te communiceren met atleten en om ze op hun beurt beter met elkaar te leren communiceren. Het is makkelijk om vooral te focussen op de technische elementen van sport, maar daarmee ook zo makkelijk om het nut van effectieve communicatie uit het oog te verliezen. Coaches kunnen veel kennis hebben en goed georganiseerd zijn, maar zonder goede communicatieve vaardigheden komen deze eigenschappen nooit terug in de prestatie van de coach.
Moedig je sporters aan om tegengas te geven? Let je op lichaamstaal? Herken je tekenen van uitdroging en vermoeidheid? Communiceren zou veel makkelijker zijn als sporters je altijd zouden vertellen als ze een probleem hebben. Maar maarliefst 70 procent van de communicatie is non-verbaal; het is dus als trainer ook van belang om te zoeken naar signalen die aangeven dat er iets mis is. Coaches die goed zijn in het ‘lezen’ van hun atleten en die ze aanmoedigen om aan te geven dat er iets is, kunnen de gevolgen van zaken als blessures, vermoeidheid en dergelijke voorkomen, helpen in het ontwikkelen van vaardigheden en het vertrouwen van de atleet versterken.
De volgende tips kunnen gebruikt worden om de coach-atleet en teamcommunicatie te verbeteren;
- Wees benaderbaar;
- Houd de communicatielijnen open. Vraag specifieke vragen over hun fysieke staat. Geef aandacht aan zowel de verbale als non-verbale communicatie van je sporters;
- Wees een actieve luisteraar. Horen wat je atleet zegt en begrijpen wat ze zeggen is iets geheel anders. Als je twijfelt, herhaal dan wat ze zeggen, zodat ze weten dat je luistert;
- Definieer rollen; Geef elke atleet een gevoel hoe hij of zij in het grote plaatje past. Door de rol van elk teamlid te bespreken, geef je elk teamlid het gevoel dat hij/zij van waarde is. Geef ook voor iedereen aan dat elk persoon zijn eigen prestaties kan blijven verbeteren;
- Stel doelen. Moedig je sporters aan realistische doelen te stellen en vertel ze hoe ze deze kunnen bereiken. Lees hier meer over het stellen van doelen. Bespreek de verschillen tussen individuele en teamdoelen en hoe het soms nodig is om je eigen kansen op te offeren voor de teamprestatie;
- Zorg voor wederzijds vertrouwen. Positieve relaties zijn gebouwd op wederzijds respect en vertrouwen. Sporters moeten van je weten dat ze op jou kunnen vertrouwen om eerlijk en positief te zijn, zelfs in het heetst van de strijd. Bekritiseer verkeerd gedrag of verkeerde beslissingen, maar maak het niet persoonlijk. Kritiek moet opbouwend zijn, positief, samenhangend, en altijd gericht op het verbeteren van de prestatie. Geen enkele sporter verbetert als hij zich slecht voelt over zichzelf;
- Communiceer met een positieve feedback. Als je positieve feedback geeft, denk dan goed – beter – hoe. Goed: begin met iets wat de sporter goed heeft gedaan, Beter – Geef instructieve feedback over hoe het beter kan, Hoe – Eindig met een compliment zodat de sporter ook echt beter wil worden;
- Empower de atleet – Binnen de context van een gedisciplineerde en gevarieerde omgeving, maak je atleten ‘machtig’ om beslissingen te maken en verschillende aspecten van de wedstrijd onder controle te houden. Oefen alle concepten om je sporters bekend te maken met het uitvoeren hiervan;
- Geef de atleten fysieke en mentale brandstof; Sporters kunnen niet fysiek en mentaal presteren zonder de juiste voeding. Leer je atleten meer over voeding (zo vind je hier informatie over wielervoeding), zowel tijdens, voor als na de inspanning. Sporters die aandacht besteden aan hun voeding en dit op een rijtje hebben kunnen zowel op fysiek als op mentaal vlak beter presteren;
- Ontwikkel een communicatieplan.Maak niet alleen jaarplannen gericht op trainingsopbouw, maar ook communicatieplannen. Kansen voor communicatie kunnen zo simpel zijn als een atleet na een training benaderen en de redenen achter de kritiek geven. Een goede manier om communicatie-richtlijnen op te zetten is het einde-seizoensgesprek;
- Gebruik communicatie om het teamwork te verbeteren.
Meer informatie
- Lees op SportKnowHowXL meer over hoe een sportpsycholoog de sporter kan helpen om de ervaren spanning om te zetten in een positieve spanning.
- Op de website Topsporttopics wordt regelmatig aandacht besteed aan mentale training die atleten meer zelfvertrouwen kunnen geven. Selecteer voor een overzicht van artikelen over mentale training in de rechterbalk 'Mentale training'.
- Afke van de Wouw is sportpsycholoog en heeft mentale trainingen opgesteld voor sporters die ze helpen bij het mentaal voorbereiden op en herstellen van een wedstrijd. Deze trainingen zijn te downloaden via sportsimagery.nl.
- Ook NLcoach heeft een onderdeel in haar kenniscentrum gewijd aan mentale training.