Gedragsproblemen

Omgaan met gedragsproblemen vergt durf. Een trainer moet zichzelf uitdagen en kritisch naar zichzelf kijken. Wat had ik als trainer anders kunnen doen? Hoe kan ik de situatie zo inrichten dat het probleemgedrag zo min mogelijk voorkomt?

(NOC*NSF – reader ‘sporters met gedragsproblemen’)

Naar eigen zeggen heeft bijna één op de vijf kinderen tussen 11 en 16 gedragsproblemen. Onder gedragsproblemen verstaan we dat een kind of jongere ongewenst gedrag vertoont dat vooral voor zijn omgeving storend is. Voorbeelden van gedragsproblemen zijn driftbuien en woedeaanvallen bij jonge kinderen, agressief gedrag, pesten en delinquent gedrag.

Ook als trainer kun je hier mee te maken krijgen. Het is sowieso raadzaam om in overleg met het bestuur vooraf een aantal zaken vast te leggen rondom leden met gedragsproblemen. Denk hierbij aan zaken als in hoeverre je ze nog mee laat trainen, hoe er om wordt gegaan met leden waarmee veel problemen zijn (stuur ze door naar bestuur) en hoe er verwacht wordt van trainers aangaande hun gedrag tegen leden met gedragsproblemen. Hiervoor kun je bijvoorbeeld een gedragscode opstellen.

Erg belangrijk bij gedragsproblemen is dat er verschillende aanleidingen voor kunnen zijn. Zo kunnen met name bij jongeren een problematische thuissituatie aanleiding zijn voor gedragsproblemen. Daarnaast zijn er veel stoornissen waar gedragsproblemen uit voortkomen.

De wielertrainer heeft, in tegenstelling tot leerkrachten, geen opleiding gehad die specifiek erop gericht is ook rekening te houden met deze zaken. Echter is bij deze zaken de juiste instelling van de trainer van meer belang dan de kennis die eraan ten grondslag ligt. Houd dit je achterhoofd, net als onderstaande zaken; 

  • Als trainer heb je een bijzondere uitgangspositie. Als begeleider van iets wat mensen voor hun plezier doen, heb je de mogelijkheid ze te motiveren en als geen ander te tonen wat ze in zich hebben;
  • Heb je een aantal pupillen onder je waar je problemen mee hebt? Wees jezelf hiervan bewust maar probeer je niet blind te focussen op deze pupillen. Daarmee valt hun gedrag alleen maar meer op en zullen ze zich ook anders behandeld voelen, waarmee het gedrag nog erger wordt/vaker voor zal komen
  • NOC*NSF geeft regelmatig bijscholingen over dit onderwerp. Het volgen van een bijscholing is zeker een meerwaarde voor je eigen ontwikkeling als trainer en ook je pupillen en de vereniging plukken er vruchten van.
  • De reader die bedoeld is als naslagwerk bij deze bijscholingen kun je hier lezen. Ook voor mensen die de bijscholing (nog) niet hebben gevolgd is deze zeer nuttig om door te nemen!
  • Vaak staat of valt de omgang met een lid met een stoornis die gedragsproblemen oplevert, met kennis over de stoornis. Ga dus op zoek naar informatie en laat je voorlichten over de simpele dingen die je in kunt bouwen om de problemen te verminderen.
  • Een goede structuur in de trainingen (en de trainingsaanpak) kan veel problemen, chaos en daarmee onrust wegnemen. Dit geldt met name voor jonge kinderen. 

Agressie

Helaas is het tegenwoordig steeds vaker in het nieuws; agressie in de sport. Hiermee is er echter ook veel meer aandacht en bewustwording rondom dit onderwerp. De sportbonden en NOC*NSF vinden dat iedereen een leven lang moet kunnen genieten van sport. Om te zorgen voor de structurele gedragsverandering die hiervoor nodig is, is het programma ‘Samen naar een veiliger sportklimaat’ opgezet. In dit programma wordt gewenst gedrag te stimuleren en ongewenst gedrag in en rondom sport aan te pakken. Dit programma wordt uitgevoerd door de sportbonden en NOC*NSF (met de KNVB, KNHB en NOC*NSF als voortrekkers) en heeft de steun van het ministerie van VWS, het ministerie van Veiligheid en Justitie, de Vereniging Nederlandse Gemeenten en de MOgroep.

Op de website van het VSK staat meer informatie over het programma. Als vereniging kun je aandacht besteden aan dit onderwerp door middel van het volgen van diverse masterclasses en workshops rondom dit onderwerp. 

Autisme 

Autisme is een ontwikkelingsstoornis die in het dagelijks leven kan resulteren in een andere manier van de verwerking van informatie, waardoor mensen met autisme veel dingen op een andere manier interpreteren.

Hoeveel impact autisme heeft op het functioneren van een persoon, verschilt per individu. Dat maakt zowel het omschrijven als omgaan met personen met autisme tot een uitdaging.

Vaak blijkt ook dat sporten voor mensen met autisme een grote uitdaging kan zijn; zowel voor de sporter als voor de sportvereniging zijn een aantal afspraken en aanpassingen mogelijk die het zowel voor de sporter als voor de vereniging prettiger maken.

Bekijk onderstaande links om meer te lezen over autisme in de sport.

Meer informatie

  • Lees hier de reader van NOC*NSF over sporters met gedragsproblemen.
  • In dit document, opgesteld door NOC*NSF in samenwerking met de Academie voor het Sportkader en REC-Oost, wordt verder ingegaan op hoe sportverenigingen hun omgeving zo kunnen aanpassen dat leden met autisme op een kunnen genieten van sporten.
  • Ook de Sportservicedesk gaat in op autisme in de sport. In een document dat hier te lezen is, wordt ingegaan op het herkennen van autisme en worden er simpele tips gegeven waarmee de sportvereniging het omgaan met leden met autisme kan versimpelen.
  • De algemene website van autisme in de sport staat vol met informatie over dit onderwerp.