Leerprocessen

Leerprocessen zijn in het kort de manier waarop mensen oude ervaringen gebruiken om in de toekomst op een andere manier zaken aan te pakken.

Sporten bestaat ook voor een groot deel uit leren; vaardigheden willen we aanleren en storende factoren worden zoveel mogelijk afgeleerd. Door hier bewust van te zijn, valt er meer effect te halen uit de trainingen. 

Leerproces van Maslow

Een veelgebruikt model in de sport voor het aanleren van nieuwe dingen, is gebaseerd op vier leerfases die men moet doorlopen voordat men deze nieuwe vaardigheid beheerst. Dit model van Maslow, een bekende Amerikaanse psycholoog, ziet er als volgt uit:

1. Onbewust onbekwaam

2.Bewust onbekwaam

3. Bewust bekwaam

4. Onbewust bekwaam

1. Dit is de eerste fase waarin het individu zich niet bewust is van problemen of hoe problemen te herkennen zijn. Het is meestal wel duidelijk dat iets niet lukt of niet werkt; maar de oplossing hiervoor blijft een raadsel (Zo merkt een renner wel dat hij niet hard door de bocht kan, maar weet niet waarom hem dat niet lukt).

2. Op dit moment heeft het individu een besef ontwikkeld waarmee hij/zij signaleert wat de problemen zijn, maar de kennis om ze te corrigeren is nog steeds niet beschikbaar. Een gevoel dat er nog zoveel te leren valt is redelijk standaard (De renner ziet in dat er veel techniek komt kijken bij het rijden van een bocht, maar weet nog niet wat de juist lijn is, wanneer hij weer kan beginnen met trappen e.d.).

3.Er is veel kennis over hoe de zaken moeten worden uitgevoerd, maar ook de kennis dat het veel tijd, geduld en moeite zal kosten om dit te bereiken. Er is nog steeds het probleem van het toepassen van kennis, maar het is mogelijk zolang men zich op het doel richt (de renner leert de techniek en kent de regels, en weet deze toe te passen door voor elke bocht vooruit te denken en na te gaan wat hij moet doen).

In deze fase raken sporters vaak ontmoedigd doordat ze buiten hun comfortzone komen. Maak de sporters er echter bewust van dat niets vanzelf komt en dat door goed te trainen, veel is aan te leren.

4. De sporter heeft de vaardigheden onder controle en hoeft niet meer na te denken over hoe de vaardigheid moet worden uitgevoerd omdat deze inmiddels in het onderbewuste wordt opgenomen (de renner kan hard door de bocht doordat hij de techniek onder de knie heeft, maar hoeft er inmiddels al niet eens meer over na te denken).

Leeftijd en leerproces

Naast de fases in het leerproces zijn er nog verschillende variabelen die invloed hebben op welke manier er geleerd kan worden. Zo speelt het karakter van de leerling een rol, maar ook het geslacht en natuurlijk de leeftijd. Kinderen van onder de 10 functioneren anders dan kinderen in de pubertijd en leren derhalve ook op een compleet andere manier. Sportservice Zwolle heeft hier een mooi overzicht van gemaakt, met per leeftijdscategorie kenmerken van kinderen en hoe dit invloed heeft op hun leren. Klik hier om dit document te lezen.